Het gebrek aan vrouwelijke professionals in de techsector is niet alleen een schandvlek op de emancipatie die Westerse landen claimen uit te dragen. Het is ook direct schadelijk voor de innovatiekracht en effectiviteit van de branche zelf. De internationale organisatie Women in Tech trekt de lijn in Nederland door met Lieke Lamb als directeur.
“We richten ons op zowel de fysieke als de digitale technieksector”, legt Lieke uit. Bij de eerste groep horen bedrijven als installateurs, automonteurs en meer facilitaire technologiebedrijven, terwijl de tweede groep vooral gaat om de ICT. “In beide sectoren domineert een mannelijke cultuur, en dat heeft direct invloed op de cultuur op de werkvloer. Dat is een belangrijke reden dat er weinig vrouwen in deze branches werken.”
AI
Uit onderzoek van VHTO, het landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek, blijkt dat vrouwen in deze branches minder serieus worden genomen dan hun mannelijke collega’s. “Dit heeft een negatief effect op de maatschappij”, zegt Lieke. Als voorbeeld noemt ze ontwikkelingen in de kunstmatige intelligentie, iets waar Lieke zich in haar eigen carrière als trendwatcher en docent enorm in heeft verdiept. “Je ziet dat AI-modellen een mannelijke bias hebben, wat direct invloed heeft op de output.” Een ander voorbeeld is eigenlijk nog veel schokkender. “Wist je dat er pas net testpoppen voor veiligheidstesten van voertuigen zijn verschenen met een boezem?”, noemt ze. “Kun je nagaan dat autogordels al die tijd zijn ontworpen zonder het comfort en veiligheid van vrouwen in het achterhoofd.”
Nederland is dramatisch
Ze merkt het zelf ook. “Als ik ergens binnenkom met mijn man, dan wordt het woord vaak aan hem gericht, in de veronderstelling dat hij het technische beter snapt dan ik.” En de vrouwen die al op IT-afdelingen terecht komen, voelen zich volgens haar enorm bekeken. “Twee vrouwen helpt ook niet, want dan krijg je een soort rivaliteit. Het beste is als men op zijn minst een groep kan vormen. Dan pas voelen mensen zich lekker op de werkvloer.”
Het is een pijnlijke constatering dat Nederland er in de vergelijking tot de rest van Europa slecht op staat. Slechts 0,23 procent van de professionals die werkzaam zijn in de Nederlandse AI-branche zijn volgens Lieke vrouw. Het waarom is een ingewikkelde discussie, maar ze heeft het in haar 25-jarige carrière ook gevoeld. “Ik wilde een technologische opleiding doen, maar ik had geen scheikunde in mijn pakket”, noemt ze. Uiteindelijk heeft ze haar plek kunnen vinden in de digitale wereld. “Met mijn man heb ik Trendwatcher.com opgericht en het boek E-commerce.NL geschreven.” De digitalisering is volgens haar een enorme kans voor emancipatie. “Zoals de pil ons lichamelijk heeft vrijgemaakt, zo kan toegang tot het internet ons geestelijke vrijheid geven. Voor de fysieke techniek wordt vaak het argument genoemd dat het ook fysiek zwaar is. Maar coding is voor iedereen hetzelfde.”
Maar er moet nog veel werk worden verzet, en Women in Tech kiest dan ook voor de breedte. “Er komt een AI-summit aan waar we met een groot panel gaan optreden, we zijn aanwezig op CES Amsterdam en we hebben een rolemodelprogramma en houden schoolbezoeken. Voor het najaar hebben we zelf een groot event gepland.” Emancipatie is belangrijk voor de innovatie, maar dat geldt ook voor andere onderwerpen. “De Sustainable Development Goals van de VN zijn voor ons erg belangrijk”, zegt Lieke. “Inclusiviteit natuurlijk, maar we houden ons ook bezig met duurzaamheid. Ik zit bijvoorbeeld zelf in de board van het Circulaire Testcentrum in Friesland. En een van onze leden, Sabine Stuiver, heeft met Hydraloop een waterrecyclesysteem ontwikkeld.”
Het gevoel van urgentie van de deelname van vrouwen in de technologie begint dus steeds duidelijker te worden. “Het is een beetje een afgestompt woord, maar bewustwording blijft belangrijk”, zegt Lieke. “Het concretiseren van acties is een uitdaging. Het begint in het onderwijs, bij de meiden zelf, en moet zo doorsijpelen naar events, het bedrijfsleven, en natuurlijk de politiek.”
Meer weten over Women in Tech? Mail Lieke Lamb via lieke@Trendwatcher.com.
(dit artikel verscheen eerder in ITchannelPRO magazine nr 03)