De tijd dat meters papieren dossiers het beeld van de rechtspraak in Nederland bepaalden is voorbij. Digitalisering betekent dat niemand meer met stapels ordners de zaal hoeft te betreden. Een laptop, tablet en notitieblok is wat men tegenwoordig zoal meeneemt.
Oostenrijk
OostenrijkEen maand geleden is in Oostenrijk de fax voor de zorg verplicht uitgezet. Wat daarna gebeurde viel te verwachten. Behoorlijke chaos in die delen van het land waar vasthouden aan tradities voorop staat en digitalisering een vies woord is. Als we de berichten mogen geloven hebben koeriersdiensten en ambulancepersoneel (!) overuren gedraaid om berichten te bezorgen.
Goed voor elkaar in Nederland
Dit soort horrorberichten maakt weer eens duidelijk hoe goed we het hebben in Nederland. Hier is de digitalisering in verreweg de meeste sectoren behoorlijk ver doorgevoerd. Een van de terreinen waar dit proces zonder noemenswaardige problemen wordt doorgevoerd is de rechtspraak. Toegegeven, men was niet de eerste om hiermee te beginnen en het tempo lag niet zo hoog als in het bedrijfsleven soms het geval is. Maar dat is een goede aanpak gebleken.
De term rechtspraak staat voor een breed veld van activiteiten. Sommige daarvan zijn nu pas aan de beurt om het papier te vervangen voor nullen en enen. Zo wordt het per 17 maart 2025 landelijk mogelijk voor advocaten digitaal procederen in alle familie- en jeugdrechtzaken. Deze mogelijkheid bestaat al voor een paar rechtbanken, nu wordt het landelijk uitgerold.
Deze gefaseerde invoering door eerst in een paar gebieden te starten is kenmerkend voor het digitaliseringsproces van de complete rechtspraak in Nederland dat hier goed staat uitgelegd.
Een volgende stap in dit proces is ook al bekend, per 1 januari volgend jaar moeten alle professionele wettelijke vertegenwoordigers, denk curatoren en bewindsvoerders, verplicht elektronisch communiceren.
Het mag duidelijk zijn dat dit niet een kwestie is vanaf per die datum alles per mail versturen. De digitale omgeving van de rechtspraak stelt de nodige eisen aan de software die de beroepsgroepen mogen gebruiken. Ook hiervoor geldt trouwens dat hier weinig incidenten of problemen bekend zijn, het lijkt te werken en door alle schakels in deze keten te worden geaccepteerd.
Geld verdienen aan printen
We hebben het echt wel goed voor elkaar. Om de Oostenrijks chaos kunnen we net zo hard lachen of verbaasd zijn als over het kort geding dat begin dit jaar door een advocaat uit München werd verloren. Hij had alle pagina’s van een digitaal dossier geprint en was van mening dat de kosten daarvan diende te worden vergoed. Niet zomaar een dossier van een kleine zaak, maar meerdere duizenden pagina’s. De rechters hebben die poging nog extra geld op te strijken afgewezen. Dat digitalisering van de rechtspraak moet leiden tot meer efficiency was al bekend, dat het ook leidt tot lagere kosten lag voor de hand. Dat deze vorm van geld verdienen aan procederen daarmee onmogelijk is geworden, kan alleen maar worden toegejuicht.
