Tijdens de UCAAS ronde tafel van ITchannelPRO zijn twee onderwerpen kort genoemd door de deelnemers, nieuwbouw en massaontslagen. Voor sommige deelnemers leken dat nieuwe ontwikkelingen te zijn voor de IT sector. Dat is wat de redactie ook van andere marktpartijen hoort. Toch is wat de pers haalt niets anders dan een herhaling van wat rond 2001 al gebeurde.
De meeste Amerikaanse IT bedrijven kun je zo aanwijzen. De HQ’s zijn namelijk opzichtig. Of het nu gaat om een datacenter, een softwaremaker of een hardware vendor, de entree moet altijd indruk maken. Voor iedereen is zichtbaar dat er wordt gestreden om aandacht. Dat betekent meer dan opmerkelijke bouw en inrichting, het speelt ook bij de omvang. Of het nu gaat om Facebook, Amazon of Google, iedereen wil ook een omvangrijke fysieke footprint hebben in de belangrijkste steden.
Waar dat toe leidt hebben de afgelopen vijf jaar kunnen zien. De genoemde partijen, en nog heel veel anderen, hebben allemaal bekend gemaakt nieuwe regionale hoofdkantoren te gaan bouwen. Tegenwoordig heet zoiets overigens een campus. Lokale overheden hebben tegen elkaar opgeboden met subsidies om zo’n gebouw binnen de gemeentegrens te krijgen. Die strijd is in Amerika veel feller gevoerd dan in de Europa, omdat hier de regels voor overheidssteun veel strenger zijn.
Pandemie
Terwijl architecten druk bezig waren met de uitwerking voor al die gebouwen brak de pandemie uit. Wat er toen gebeurde hebben we allemaal meegekregen. Thuiswerken werd de norm en de focus van de IT kolossen was niet meer nieuwbouw, maar op de compleet veranderde markt reageren.
Inmiddels is de pandemie in de meeste landen onder controle, maar dat goede nieuws valt in het niet bij de berichten over hogere rente, dure bouwstoffen en ongekend lange bouwtijden. Parallel daaraan zijn in 2022 de koersen van alle tech bedrijven ook nog eens behoorlijk onderuit gegaan. Massaontslagen volgden daarop en de vraag waar al die nieuwbouw voor nodig was. Het antwoord op die vraag is door in ieder geval Amazon en Google duidelijk gegeven. Zij hebben de campus bouwplannen stopgezet.
Wat er in Amerika gebeurt is zo goed als een exacte kopie van de periode 2001-2002 toen de lucht uit de internetzeepbel liep. Gratis geld – beter gezegd een draaiende geldmachine gebaseerd op steeds hogere aandeelkoersen van internetbedrijven – was van de ene op de andere dag verdwenen. In heel veel steden kwamen bouwprojecten tot stilstand en hoeveel banen er zijn geschrapt weet niemand meer.
KPN Den Haag
De jongere generatie Nederlanders weet niet eens dat we die implosie op kleine schaal ook in Nederland hebben meegemaakt. KPN dat als een dolle aan het bouwen was in Den Haag omdat duizenden nieuwe medewerkers, naast de toen al 25.000, zouden komen is bijna ten onder gegaan aan die grootsheidswaanzin. De panden zijn grotendeels afgestoten en zelfs omgebouwd tot appartementen. Daardoor is het tegenwoordig moeilijk meer te bevatten wat de bedoelde impact van al die nieuwbouw was.
Cisco Amsterdam
Wie nog een voorbeeld wil zien van veel te grote nieuwbouw die ook nooit volledig in gebruik is genomen moet in Amsterdam naar het voormalige Cisco pand naast de IKEA kijken. Bedoeld als European HQ. Het idee dat er duizenden directe en ontelbare indirecte banen zouden komen was voor Amsterdam reden daar flink veel geld in te stoppen. Uiteindelijk zijn er nooit meer dan 1.000 van de geplande 5.000 werkplekken opgeleverd. Zelfs dat aantal bleek niet houdbaar. Die banen zijn er nooit gekomen en een deel van de mensen die er wel zou komen te werken is tussen 2001 en 2003 buiten de deur gezet. Tegenwoordig is de grootste deel van het gebouw verhuurd aan andere partijen.
Nogmaals wat er in Silicon Valley gebeurt, het gemak waarmee banen worden geschrapt en bouwbedrijven met lege handen komen te staan is heftig. Maar denk vooral niet dat zoiets niet in Nederland kan gebeuren. Ook en juist in de IT sector is dat wel voorgekomen.
