Als Gartner iets verkondigt is het altijd goed kritisch te blijven. Dat is ook deze keer nodig bij de boodschap dat de markt voor AI-agents op het punt staat een harde consolideringsfase in te gaan. Reden zou zijn te veel aanbod en te weinig vraag.
In de melding staat dat het aantal modellen, platformen en producten veel groter is dan de marktvraag. Als vraag en aanbod niet in evenwicht zijn dan kunnen er twee dingen gebeuren: de prijzen slaan om of het aantal spelers verandert. Zonder verdere onderbouwing stelt Gartner dat in dit geval het aantal aanbieders zal gaan afnemen en wel door consolidatie. Men ziet dus geen reden waarom de prijzen naar beneden zou kunnen gaan of een manier om de vraag te laten toenemen.
Geen evenwicht
Deze aanname rammelt van alle kanten. Een bekend en goed gedocumenteerd probleem van AI is dat de omzet veel te laag is in verhouding met de (geclaimde) kosten. Als de markt minder aanbieders kent, omdat bedrijven elkaar overnemen, levert dat per nieuw ontstaan bedrijf weliswaar een hogere omzet op, maar nog steeds zullen kosten en inkomsten niet met elkaar in evenwicht zijn.
Vraag of kosten het probleem?
Als je dat enorme probleem erkent, dan is ook duidelijk dat “een te lage vraag” niet het echte probleem is, dat zijn namelijk de kosten. Om het bericht van Gartner echt te kunnen plaatsen moet gekeken worden naar maar dan vraag en aanbod. Nu is dat gelukkig goed mogelijk. De zelfde week dat Gartner dit publiceerde waren er de meldingen van onder andere de Bank of England dat de AI bubble zorgen baart.
Daar gaat Gartner met een ruime boog omheen. Het verwijst – heel voorspelbaar – naar modellen en ervaringen uit het verleden. De boodschap is duidelijk: het zal wel goed komen. Het past bij fase xyz van onze hypecycle, dat zelf niet meer dan een gehypte theorie zonder wetenschappelijke onderbouwing is.
“Correctie is goed”
Dat men stelt dan een correctie van de markt goed is voor gebruikers is een zin waar makkelijk overheen gelezen wordt. Gartner bedoelt dat veel aanbod van AI-agents zal verdwijnen en dat hierdoor ruimte ontstaat voor de ontwikkeling van producten waar wel vraag naar is. Zegt men daarmee eigenlijk niet dat het huidig aanbod voornamelijk ondermaats is?
