In Duitsland is sinds begin dit jaar een wet ketenaansprakelijkheid van kracht. Dat die wet in Nederland weinig bekend is, is begrijpelijk. Toch kan het geen kwaad voor iedereen die levert aan het buurland, of daar goederen of diensten inkoopt te weten wat die wet regelt, er is namelijk een link met de ESG rapportages.
Lieferkettensorgfaltspflichtengesetz
Duitsers kunnen het niet laten. De wet waarin de ketenaansprakelijkheid is vastgelegd heeft een naam gekregen die te lang is voor het Scrabblebord: “Lieferkettensorgfaltspflichtengesetz” (Link naar Engelse tekst). In de praktijk is dit al afgekort tot “LkSG” of Lieferkettengesetz”. Zoals zo vaak was ook hier tot vlak voor de ingangsdatum veel belangstelling voor het onderwerp en daarna werd het oorverdovend stil.
Die stilte wordt nu doorbroken, want het eerste jaar zit er bijna op. Dat betekent dat de eerste bedrijven onder de loep zijn genomen. Hebben ze de processen voor elkaar, rapporteren ze op de juiste manier en waar moet beter op gelet worden? Dat zijn vragen die niet alleen bij de toezichthouders spelen, maar ook en vooral bij NGO’s, dus organisaties als Greenpeace, Oxfam.
Scope in twee woorden
De lezer zal natuurlijk willen weten wat de scope is van deze wet en het antwoord is betrekkelijk simpel. Het draait om twee woorden. Ondernemingen met meer dan 3.000 werknemers die business in Duitsland hebben moeten zwart op wit verklaren dat zij zich de mensenrechten en het milieubescherming nakomen.
Wat onder die twee begrippen wordt verstaan laat zich raden: heel veel. Bedrijven moeten dus behoorlijk veel zicht hebben op de processen van de partijen waarmee ze samenwerken. Het maakt voor de wet niet uit of dat een toeleverancier is, een transportondernemer of een afnemer.
De eerste bedrijven die kunnen rekenen op de nodige belangstelling zijn Amazon, Ikea en kledingketen Tom Tailor. NGO’s hebben deze bedrijven al voor de rechter gedaagd. Dit zijn grote namen en dus zinvolle testcases.
Is dit voor Nederland belangrijk en waarom?
Het iets te korte antwoord is “Ja, want dat gaat ook hier spelen”. Het langere antwoord is dat er vier punten zijn waarop elke Nederlandse ondernemer moet letten.
Ten eerste is Nederland een land dat leeft van import en export. De Duitse wet gaat ook over schakels in de keten die we handel en logistiek noemen. Het tweede punt is dat de Duitsers met deze wet een voorsprong opbouwen. Ze zijn effectief een jaar eerder begonnen met het verzamelen, verwerpen en rapporteren op punten die straks ook voor ESG rapportages verplicht zijn.
Derde punt: wat voor de LkSG moet worden bijgehouden is niet gelijk aan de ESG. Duitse bedrijven waarmee je zaken doet kunnen met vragen komen die je niet zo snel kunt plaatsen, omdat je ze hier niet voorbij ziet komen. En dan is er nog het vierde punt. Als een van je klanten of leveranciers veel zaken doet met Duitsland, maar jij zelf niet ook dan kunnen die vragen bij je terechtkomen. Je bent immers deel van de keten.
Tenslotte nog dit: De scope van de ESG betreft bedrijven met meer dan 250 werknemers en een bepaalde omzet. De Duitsers hanteren voor de LkSG nu nog een ondergrens van 3.000 medewerkers, maar dat wordt per 1 januari 2024 1.000 medewerkers.
