We spraken met CEO Ingrid Romijn van Q*Bird, die tijdens het 16e TSOC Elevator Startup Pitch Event met veel succes de toehoorders vertelde over de baanbrekende activiteiten van de startup. “Onze missie is het leveren van quantum-internetapparatuur voor het huidige en toekomstige Europese quantum-internet”, zegt Ingrid. “Vandaag bouwen we apparaten om datacommunicatie tussen gebruikers te beveiligen met quantumtechnologie. En onze technologie is een essentiële stap naar een generiek, toekomstig quantum-internet. Het moderne leven is sterk afhankelijk van het vermogen om veilig informatie te communiceren via het wereldwijde internet. Het gebruik van quantumtechnologie in de communicatie biedt een nieuw paradigma in veilige communicatie.”
Belang quantumtechnologie
Ingrid: “Het wordt algemeen erkend dat communicatie met versleuteling op basis van quantumtechnologie, door zijn unieke en grensverleggende aard, het potentieel heeft om een revolutie teweeg te brengen in de ICT. Het kan een essentiële technologie worden voor de toekomstige digitale economie en maatschappij. Bij Q*Bird hebben we een product ontwikkeld dat deze veiligheid biedt, en dat goed schaalbaar is voor veel gebruikers in grote netwerken. In de toekomst zal het ook quantumprocessors verbinden en een quantum-internet mogelijk maken.”
Start Q*Bird
Q*Bird is een startup in het Delft Quantum Ecosysteem en levert technologie voor veilige quantumnetwerken, de basis voor toekomstige connectiviteit. Het team opereerde voor de spin-out 3 jaar als een engineeringgroep binnen QuTech en heeft gedurende die tijd next-gen QKD-prototypesystemen (Quantum Key Distribution) ontworpen en gebouwd, die vervolgens zijn getest in relevante testomgevingen met industriële spelers. Zo staat er een prototype in het datacentrum van Eurofiber in Utrecht.
Q*Bird bouwt voort op deze jarenlange ervaring van het technische team in het ontwikkelen van innovatieve en unieke quantum-encryptiesystemen en het opleveren van projecten voor industriële en commerciële partners.
De distributie van quantumsleutels (QKD) is een manier om digitale encryptiesleutels tussen twee partijen te verdelen, fundamenteel beschermd tegen afluisteraars volgens de wetten van de quantummechanica. Zender en ontvanger gebruiken dezelfde quantumsleutel voor de beveiligde verbinding. Het genereren en verdelen van de sleutel waarmee de routers de data versleutelen, vindt plaats in een netwerk waarbij Q*Bird een mesh-configuratie (een beveiligde multipoint-to-multipoint configuratie) voor de Quantum Nodes gebruikt. Andere QKD-oplossingen berusten vaak op een peer-to-peer-verbinding, die minder flexibel is. De mesh-architectuur is inherent veiliger, stabieler en goed schaalbaar.
Fotonen in quantum-mode
Het gebruik van quantumtechnologie maakt een verbinding inherent veilig. Bij het quantum-equivalent van een bit, een qubit, bestaan er drie toestanden: 0, 1 en tegelijkertijd, 10. De status tegelijkertijd, die ook wel superpositie wordt genoemd, is een fragiele status die verandert zodra iemand aan de quantumbit komt. Daarom kan een hacker nooit onopgemerkt een verbinding met quantumbits hacken. Zodra de hacker verbinding maakt met de quantumlink, is de status van de qubit veranderd (in de praktijk één enkele foton, dus één lichtdeeltje in quantum-mode), een indicatie dat de verbinding niet veilig is.
Voor de communicatie kan gewoon glasvezel worden gebruikt, en is het eventueel ook mogelijk een verbinding door de lucht in te zetten. De quantumsleutels worden gecreëerd op OSI-Laag 1. De sleutels kunnen vervolgens gebruikt worden voor Laag 2- of Laag 3-encryptie, bijvoorbeeld door het realiseren van een AES-encryptie op basis van quantumbits.
“Hoewel er nog geen quantumcomputers bestaan, wordt er wel al gewerkt aan verbindingen met beveiligingen op basis van quantum-technologie”, legt Ingrid uit. “In die markt bewegen wij ons met een aanpak die afwijkt van de concurrentie. Onze technologie is inherent schaalbaar naar meerdere gebruikers en daardoor kosteneffectiever. De manier waarop wij de quantumsleutels genereren is daarnaast veiliger, en kan in de toekomst dus ook gebruikt worden als bouwsteen van een quantum-internet.”
Voor B2B-klanten
Op dit moment is de next-gen quantumsleutel-distributie van Q*Bird een product voor de B2B-markt. Q*Bird werkt samen met haar eerste commerciële klant, het Havenbedrijf Rotterdam, aan de installatie van quantumbeveiligde communicatie tussen vier locaties in de haven. Andere potentiële klanten zijn bijvoorbeeld de overheid, zorgsector en financiële instellingen. Bedrijven die de oplossing willen gebruiken kunnen Q*Bird benaderen om samen de wensen te bespreken en de beste edge-locaties te bepalen. Vervolgens zal Q*Bird de hardware die zij bestellen op locatie installeren, en zorgen voor interfaces met de softwaresystemen of datacommunicatie-kanalen van de klant.
Meer weten over Q*bird? Neem dan contact op met Ingrid Romijn via ingrid@q-bird.nl.
(dit artikel verscheen eerder in ITChannelPRO magazine 2023-06)