Een brief van de demissionaire Minister van EZK over Inmarsat heeft donderdag tot een hoop onjuiste berichten geleid. Hierdoor is een deel van de markt wederom verkeerd voorgelicht door dat deel van de pers dat clickbait koppen belangrijker vindt dan informeren.
Zolang Inmarsat vanuit Burum de 3,5 GHz band gebruikt kan geen enkele andere communicatiebedrijf dat doen. Dat snapt iedereen, ook de pers. Waar het echter bewust of onbewust fout gaat is het benoemen van de dienstverlening en de basis waarop dat gebeurt.
Licenties en Noodoproepen
Partijen die met 5G aan de slag willen hebben daarvoor een licentie nodig. Die kost geld en levert de overheid dus geld op. Dat EZK een oplossing zoekt voor Inmarsat heeft dus ook te maken met inkomsten. Inmarsat zit op de omstreden band voor een specifieke dienst. Dat is het afwikkelen van noodoproepen van de zeevaart. Die dienst wordt geleverd sinds 1998.
De eerste berichten in de pers over de brief van de Minister gaan niet of amper in op dat aspect van het verhaal. Toch is dat een van de belangrijkste redenen waarom dit een extreem lastig vraagstuk is. Geen enkele Minister of journalist zou durven te pleiten voor het weghalen van de 112 infra op het “vaste land”. Dat is in essentie wel de boodschap waar Inmarsat en de hele zeevaartsector (plus een deel van de booreilanden en windmolenparken op de Noordzee) te horen heeft gekregen.
Bij EZK weten ze natuurlijk ook heel goed dat deze “maritieme 112 dienst” onmisbaar is. Daarom is er in goed overleg gezocht naar oplossingen. Een van die oplossingen leek te zijn het verplaatsen van de infra naar Griekenland. Voor satellietcommunicatie maakt die extra afstand weinig uit en locaties dichter in de buurt, waaronder Denemarken, waren niet beschikbaar.
Nederlandse rol beperkt
Inmarsat en de Nederlandse overheid kunnen beiden positief staan over een verhuizing naar Thermopylae, maar de lokale en nationale overheid van Griekenland is dan opeens de gesprekspartner voor Inmarsat. Den Haag mag wellicht nog wat ambtenaren laten meekijken en praten, maar echt veel groter kan die rol niet zijn. Dit aspect van de verhuizing zou ook een rol spelen als Inmarsat naar Denemarken of wel ander land zou willen verhuizen. Het is dus verkeerd boos naar de Griekse overheid te wijzen als dwarsligger. Het zou beter zijn duidelijk te maken dat de Nederlandse rol gewoon beperkt is.
Uptime
Evenzo is het verkeerd om Inmarsat nu te verwijten het onderste uit de kan te willen. Dat is wat helaas op een paar populaire websites is te lezen. Inmarsat wil een mate van zekerheid, omdat het verhuizen van dit soort infra en het type dienstverlening dusdanig is dat je dit niet elke vijf jaar wil doen. Ieder normaal denkend mens kan zich daar wat bij voorstellen. Om maar weer de vergelijking met de 112 te maken, dat wil je ook niet oppakken en elders neerzetten zonder 100% zeker te weten dat de uptime van de dienstverlening gegarandeerd blijft.
De Griekse overheid zal die zorgen van Inmarsat echt wel begrijpen, maar ziet ook de nationale wetgeving. Die stelt dan een overheidscontract ( in het geval huur van een een terrein met alles wat daarbij komt kijken) in tijd beperkt moet zijn. De brief van de Nederlandse Minister had op dit punt iets duidelijker kunnen zijn. Ook in Nederland geldt namelijk dat “oneindige” aanbestedingen en contracten taboe zijn. Het is Europees recht dat dit zowel de Griekse als de Nederlandse overheid oplegt.
Vier partijen
Bovenstaande maakt duidelijk waarom het verhuizen van Inmarsat in alle opzichten het label “zeer complex” verdient. Er zijn nog wel wat “details” die de huidige impasse rond de vier partijen bepalen. Vier partijen, want naast Inmarsat, de Nederlandse en Griekse overheid zijn er nog het cluster van Nederlandse operators die iets met deze band willen doen om 5G uit te rollen.
Rechter
Dat EZK nu een slimme list moet verzinnen is duidelijk. In de brief wordt aangekondigd het NFP te passeren en daarmee zou Inmarsat geen gebruik meer kunnen maken van de 3,5 GHz band. De rechter heeft in eerdere instantie aangegeven dat de Minister zoiets niet mag doen. Of dat nu wel mogelijk is moet nog maar blijken. Dat de rechter zich hier weer over moet buigen is namelijk zo goed als onvermijdelijk. Daarom is deze Kamerbrief niet het einde van een moeizaam proces, maar te zien als opmaat voor verdere escalatie. Voor de demissionaire Minister van EZK en Inmarsat is de wedstrijd nog niet uitgespeeld. De zeevaartsector en de potentiële aanbieders van 5G kunnen niet anders doen dan afwachten.