Een persbericht van de AIVD – dat zien we niet vaak

Het is een kort persbericht op de website van de AIVD, maar daarom niet minder belangrijk. Twee Nederlandse veiligheidsdiensten, de AIVD en MIVD, hebben met hulp van de Nationale politie, Amerikaanse en Canadese instanties ongewenste Russische activiteiten stopgezet.

Die activiteiten zijn omschreven als digitale beïnvloedingsoperaties. In gewone mensentaal: het gebruiken van nep-profielen en nep-berichten om via sociale media onrust te stoken. Het aanmaken van die profielen gebeurde vanaf een server die ergens in een Nederlandse datacenter zal hebben gestaan.

Nederland

Het is niet de eerste en zeker niet de laatste keer dat het ruime aanbod en de scherpe prijzen van IT diensten in Nederland worden misbruikt door buitenlandse mogendheden. In de regel blijft dat soort misbruik ver onder de radar. We zien wel de meldingen over invallen vanwege het doorgeven van illegaal tv sigaal, de ergernis bij politiediensten over het aanbieden van vps diensten zonder klantgegevens te registreren en natuurlijk het faciliteren van spam.

Elke keer als ergens een politiebusje voor een datacenter stond lezen we achteraf niet dat de medewerking moeizaam was. Dat was voorheen wellicht anders, maar het gros van de ondernemers in deze sector heeft goede redenen wel mee te werken. Dat verhaal is anders bij sommige de klanten van datacenters. Dat kan nog steeds een complete en opzettelijke wirwar van bedrijven zijn die diensten doorverkopen. Hoe langer de keten des te moeilijker is het de identiteiten van de uiteindelijke klanten te traceren.

Niet bekend

De details van de actie en bij welk datacenter nu is aangeklopt maakt de Minister van BZK niet bekend, dat past ook wel bij het beeld van de werkzaamheden van de geheime diensten.  Wat wel wordt gedeeld met de Tweede Kamer en daarmee de pers en iedereen die het wil weten is dit: “om de weerbaarheid tegen beïnvloedingscampagnes te vergroten, hebben de diensten in samenwerking met de FBI kenmerken van de software van de digitale beïnvloedingscampagne openbaar gemaakt.”

Technische details

De Amerikanen hebben daar dit artikel met veel technische details over online gezet. Het komt erop neer dat gebruikers, gelinkt aan het Russisch “nieuwsplatform” RT, met de server in Nederland AI Twitter profielen van niet bestaande personen maakten. De software zou ook in staat zijn profielen voor andere platformen aan te maken en te beheren. Dat de software 49 talen ondersteunt zegt het nodige over de mogelijke omvang en het aantal landen dat hiermee te maken heeft gehad.