Verslag Circulaire-IT Community Netwerk Meeting

Op de eerste Circulaire-IT Community Netwerk Meeting van dit jaar bespraken de deelnemers de markt voor duurzame datacenters en IT-omgevingen. De druk op IT-providers en datacenters om circulariteit te introduceren, wordt alleen maar groter.

De gastheer van deze Netwerk Meeting is Eurofiber. Hun locatie, De Matriarch, ligt pal naast station Maarssen, en heeft een ruimte die geschikt is voor presentaties en netwerken. Tijdens de meeting gaat het eigenlijk meteen over de tegenstellingen waar organisaties mee te maken hebben. En tijdens het voorstelrondje worden ook meteen de eerste uitdagingen blootgelegd. Datacenters staan onder grote druk om te verduurzamen en te circulariseren, maar ondertussen maken allerlei factoren dat uitdagend. Iedereen wil bijvoorbeeld dat je een harde schijf opnieuw gebruikt, maar het is vaak goedkoper om een opslagmedium te shredden, dan om het te wipen.

Scope 3 en eindklanten

Na het welkomstwoord van Eric Luteijn, eigenaar en uitgever van LuteijnMedia, is het ESG-manager Jeroen Kanselaar van Eurofiber die zijn visie op Sustainable IT geeft. Jeroen heeft een achtergrond in circulair bouwen, iets dat ook bij datacenters speelt. Eurofiber heeft ongeveer 70.000 kilometer aan glasvezelnetwerken liggen, met een open infrastructuur. Eurofiber opereert meerdere datacenters in heel Europa en biedt diensten voor onder meer verschillende overheden. Zoals voor ieder groot bedrijf die onder de CSRD moet rapporteren over dit jaar, is Scope 3 een cruciale factor. “Tot anderhalf jaar geleden was iedereen bezig met scope 1 en 2”, zegt Jeroen. “Dat werd allemaal geadministreerd, geregistreerd, en ook gecommuniceerd. Iedereen is met reductie bezig.”

Dat vertaalt zich volgens Jeroen bijvoorbeeld in warmtedelingsprojecten. “We zijn ook met een concept bezig om mini-datacenters te gaan plaatsen bij zonnepanelenparken en windmolenparken. Het is mij tegengevallen hoe vaak grootschalige zonnepanelenparken en windmolenparken af moeten schakelen omdat ze hun stroom niet kwijt kunnen. Dat is echt een stuk vaker dan ik dacht. We zijn nu aan het denken om onze datacenters daar neer te zetten. Zodat we die elektriciteit gebruiken die daar wordt geproduceerd.”

Colocatie uitdaging

Het zijn vooral de toeleveranciers die worden meegenomen in de duurzaamheidsreis. Aan de colocatie-klantzijde is dat echter uitdagender. “Hun apparatuur is immers niet van ons”, zegt Jeroen. Desgevraagd zegt hij dat het aanmoedigen van klanten om meer circulariteit te betrachten wel degelijk een punt van aandacht is. “Circulariteit zit er ook zeker bij ons in, dus wij willen dat in 2025 de helft van de nieuw aangeschafte apparatuur en kabels circulair is, en uiteindelijk moet dat in 2030 100 procent circulair zijn.”

De duurzaamheidsdoelen van 50 procent CO2-reductie in 2025 ten opzichte van 2021, worden onder meer ondersteund met een programma om Customer Premises Equipment (CPE) zoveel mogelijk mee te laten nemen door vertrekkende klanten voor hergebruik. “In samenspraak met Netways hebben we daar een proces op ingeregeld, met standaardmails, standaardbrieven en dergelijke”, legt Jeroen uit. Onder meer met een boeteclausule worden klanten aangemoedigd om deze ondersteunende apparatuur mee te nemen en te hergebruiken. Verder benadrukt Jeroen de aandacht die Eurofiber legt op het plaatsen van hun faciliteiten in de buurt van duurzame energiebronnen.

Renewtech en gebruikte hardware

Stephan Derksen, welbekend binnen de community, neemt tijdens de Community Netwerk Meeting het podium over om het te hebben over Renewtech. Het Nederlandse bedrijf is overgenomen door het Deense Kimbrer Computer. De naam Renewtech gaat door de hele organisatie gevoerd worden. Renewtech is gespecialiseerd in het refurbishen van IT-apparatuur en het leveren van third party maintenance. Stephan ziet dat de inzet voor gebruikte apparatuur in datacenters erg interessant is omdat het twee doelen dient. “We noemen dit het geheime wapen”, zegt Stephan. “Je kunt behoorlijke kortingen op de normale list-prijs krijgen ten opzichte van nieuwe apparatuur. Maar we zien natuurlijk net zo goed in de calculaties terug dat het een stuk duurzamer is. Dat is overigens niet alleen de CO2-component. Een energiebesparing van 4 procent is voor een datacenterpartij natuurlijk enorm interessant, omdat stroom ontzettend duur is.”

Natuurlijk zitten er grenzen aan het hergebruik van professionele IT-apparatuur: niemand die nog een switch van 10Mbit inzet. “Als je pech hebt, belandt het op de afvalberg”, zegt hij. “Gelukkig zijn er ook nog partijen die zorgen dat er dan toch nog zo maximaal mogelijk items uit worden gewonnen.” Een van de aanwezigen  geeft aan dat het uit dat soort apparatuur al mogelijk is om 99 procent van de metalen te extraheren voor hergebruik.

Kosten

Kosten blijven een belangrijke aanmoediging om gebruikte apparatuur in te zetten. “Je zit al snel op een korting van 90 procent van de list-prijs”, noemt Stephan. “Maar dan komen er wel nieuwe uitdagingen om de hoek kijken, vooral vanuit de fabrikant.” Hij vraagt retorisch: “Als jij heel veel Gen 9 servers in je datacenter hebt staan en de fabrikant zegt dat je nu Gen 10 moet kopen omdat hij daar zijn geld aan verdient, moet dat dan ook echt? En dat maakt het misschien ook nog wel lastiger, want dan heb je ineens twee producten die je moet managen. Soms hebben die bijvoorbeeld een ander operating system. Zeker in het geval van netwerkapparatuur zie je dat vaak terug.”

Er is volgens Stephan fikse winst te halen. “Als we die levensduur van servers kunnen verlengen van vier naar zes jaar, en vervolgens van zes naar acht jaar, dan kun je na drie cycli van twaalf jaar misschien wel een hele generatie aan servers minder shippen.”

Licenties zijn verhandelbaar

De derde presentatie van deze Community Netwerk Meeting komt uit de koker van Mark van Meteren, Country Manager bij LicentiePro. Een ‘bekend onbekend’ fenomeen is dat Microsoft-licenties gewoon mogen worden overgedragen, wat de levensduur van software enorm kan verlengen. Maar hier zitten wel uitdagingen aan. Zo moet je kunnen bewijzen dat voor een licentie is betaald. Facturen daarvoor zijn dan vaak allang zoek. “We hebben bijvoorbeeld een verzoek gekregen van een Spaanse bank om Windows 7-licenties”, noemt Mark. “Ze gebruikten lange tijd Windows 7, maar hadden geen bewijs richting Microsoft dat ze daarvoor hebben betaald. En het verkrijgen van gebruikte Windows 7 licenties is heel moeilijk.”

Dat oude eeuwigdurende licenties hun weg terug kunnen vinden, heeft vaak niets te maken met de functionaliteit van de software. “Op een gegeven moment hebben we een klant geholpen met nieuwe software en de oude weer teruggekocht, omdat de medewerkers klaagden dat de icoontjes op het bureaublad oud waren”, zegt Mark. “Doordat er maar genoeg werd geklaagd, is dat uiteindelijk door IT verjongd en verbeterd.” Tegelijkertijd blijft er behoefte aan oudere licenties, om allerlei redenen. “In de zorg zien we bijvoorbeeld heel veel oudere software. Daar worden nog echt licenties uit 2016 toegepast. Ze werken ermee, en daar kunnen medewerkers over klagen. Maar als het doet wat je moet doen, je mailtjes kunt lezen, dan is dat soms ook niet meer nodig.”

Een belangrijke trend die Mark ook ziet, is dat organisaties uit de cloud stappen en weer terugkeren naar on-premise. Hier is de TCO lager. “Wij zien ook dat bedrijven na drie jaar cloud regret hebben”, zegt Mark. “Een organisatie  is zich wezenloos geschrokken over de kosten die het na vier jaar met zich mee heeft gebracht. Dat terwijl de voorraad aan licenties juist komt van bedrijven die van on-premise overstappen naar de cloud.”

Circulariteit in professionele IT als zorgenkind

Uiteindelijk blijkt de consensus dan ook dat vooral bij eindgebruikers en eindklanten nog het meeste valt te doen bij het verduurzamen van het IT-landschap. Gebrek aan informatie en mogelijkheden zijn zaken waar de markt nog flink mee aan de slag moet. Aan de ene kant wil iedereen zo duurzaam mogelijk zijn. Maar het moet natuurlijk niet te duur worden, en ook de regels mogen niet te veel in de weg gaan liggen.

(dit artikel verscheen eerder in ITchannelPRO magazine 2024 02)