De verwachtingen voor een succesvol en herkenbaar smart city project moeten worden bijgesteld, nu Portland de stekker uit het project trekt. Dat is woensdag bekend gemaakt en eigenlijk zijn er heel weinig reacties op. Misschien is dat wel het meest opvallende aan het staken van weer een smart city project.
Te veel van de burgers gevraagd
Dat Portland, Oregon, pas op de plaats maakt is om meerdere redenen belangrijk nieuws. Het projectteam was vanaf 2019 volop in de weer met nieuwe toepassingen om met data, AI, ML en dergelijke de stand leefbaarder te maken. De eerste aanzetten daarvoor in de stad waren ouder, maar officieel is pas in 2019 gestart.
Veel aandacht is er vanaf het begin geweest voor de juiste omgang met data. Zelfs zonder een Amerikaanse AVG begreep men dat burgers (en bedrijven!) weinig enthousiast worden bij het idee van een grote pool met gegevens waar iedereen in kan graaien.
Precies die vrees lijkt dan toch een van de belangrijkste redenen te zijn waarom het schip nu strandt. De eerste ideeën over de inzet van data om mobiliteit beter te kunnen managen riepen te veel weerstand op. Om tot betere modellen te kunnen komen zou veel meer data nodig zijn dan de burger bereid was te delen. Concreet ging het bijvoorbeeld om het inzichtelijk maken van het verschil tussen een voetganger, iemand op een step of een andere tweewieler. Dat inzicht betekent dat begin en eindpunt plus de tussenstops bekend moeten zijn. Dat was te veel gevraagd.
Slechte timing
Maar er is nog een reden waarom in Portland het licht uitgaat. De timing van de start van de proeven is slecht. De Covid-19 maatregelen hebben zoveel overhoop gegooid dat elk mobiliteitsplan dat nu wordt ontworpen met heel veel voorbehoud is omgeven. Het idee het plan te verbeteren door er meer data voor te gebruiken wat niet uitvoerbaar.
Covid-19 is daarbij al eerder genoemd als reden een smart city project te staken. In mei 2020 hield Toronto er mee op. Het kwam de gemeente wel goed uit. Zo kon de steeds moeilijkere relatie met Google als dataverwerker en participant op en nette wijze worden beëindigd.
Smart cities met tegenwind
Toronto en Portland zijn twee steden waarvan bekend is dat het smart city plan door tegenwind tot stilstand is gekomen. Het zijn niet de enige steden. Hoewel er nog steeds veel aanbieders zijn die claimen vorderingen te maken is in het Westen het tempo echt heel laag. De acceptatie is niet onderschat, maar de nieuwe tegenwind kon niemand voorspellen. De berichten over misbruik van facial recognition systemen door overheidsdiensten, maar ook door software makers, hebben serieuze impact. Tegelijk neemt de politieke druk toe om met wettelijke kaders te komen om misbruik te voorkomen. In die situatie is het volkomen begrijpelijk dat er betrekkelijk weinig te lezen is over de successen van een smart city in het Westen.
