Het zijn niet alleen consumenten die hamsteren, fabrikanten doen dat ook en mede daarom ontstaan leveringsproblemen voor IT en andere producten. Nu al is duidelijk dat Just In Time productie (JIT) voor veel omgevingen niet meer haalbaar en wenselijk is.
Hamsteren
Beelden van consumenten die aan het hamsteren slaan in winkels zijn de laatste twee jaar keer op keer voorbij gekomen. Foto’s van lege schappen maken indruk. Dat dergelijke foto’s zelf ook weer bijdragen aan het hamstergedrag is daarbij een onderbelicht aspect van het verschijnsel.
IT sector
De vrees dat het aanbod opdroogt speelt niet alleen bij consumenten. Fabrikanten en producenten van alle mogelijke goederen hebben er mee te maken. De IT sector is wat dat betreft geen uitzondering. Deze sector is wel anders, omdat de geografische spreiding steeds meer als een onderschatte kwetsbaarheid geldt. Nu er wederom lockdowns gelden in en rond Shanghai en Kunshan loopt de uitlevering van IT producten snel op.
Redenen wegval
Die wegval van productie heeft echter meer redenen dan men verwacht. Het idee dat fabrieken stilstaan omdat het personeel thuis moet blijven lijkt namelijk veel minder voor te komen. Fabrieken in deze en andere regio’s hebben methoden gevonden door te blijven produceren. Het personeel is namelijk verplicht op de compound te blijven.
De lopende banden kunnen wat dat betreft doorgaan, maar iets anders verhindert dat. Er zijn namelijk te weinig componenten beschikbaar. Ook hierbij geldt weer dat het verhaal net iets anders in elkaar steekt dan men verwacht. Er komen minder producten aan bij de bedrijven vanwege de lockdowns. Dat komt niet alleen omdat het transport aan banden is gelegd en daarmee het JIT principe niet meer opgaat.
Componenten hamsteren
Een zeer belangrijke reden voor het uitblijven van leveringen van IT componenten en halffabricaten is dat overal in de keten hamsteren troef is. Men houdt hogere voorraden aan dan een paar jaar terug, om in het geval van een zwaardere lockdown in ieder geval nog iets te kunnen leveren. Wat ook een rol speelt is dat hamsteren leidt tot minder aanbod en dat biedt weer de mogelijkheid de prijzen te verhogen. In reactie daarop wordt ook actiever gezocht naar goedkopere alternatieven. Dat kan weer leiden tot verhoging van productie op andere plekken.
Per soort component is er op dit moment sprake van ongekende verschillen. Voor A kan een levertijd van enige maanden worden aangehouden, terwijl voor B de voorraden bij de gebruikers toereikend zijn voor meer dan een maand productie. Voorraadbeheer en de financiering daarvan voor wie zowel A als B nodig heeft is een serieus probleem.
Chaotische markt
In een markt die zo chaotisch is nieuwe componenten of producten lanceren is dan ook weinig verstandig. Nog even los van de vraag hoe men die kan leveren. Want als de magazijnen her en der zo vol zijn, als de lopende banden stilstaan en er geen vrachtwagens aan de fabriekspoorten mogen staan is het hele logistieke proces echt vel verstoord. Ook die verstoring leidt weer tot hamsteren.
Einde van JIT
Het is ergens nog een wonder dat er pallets met nieuwe servers, smartphones en andere IT bij de distributeurs en importeurs in het Westen worden afgeleverd. Maar dat het niets meer te maken heeft met JIT voor die eindproducten, is ondertussen wel geaccepteerd.
