Over een kleine week trapt Oranje af voor zijn eerste duel op het EK. In de eigen Johan Cruijff ArenA is het Oekraïne van Andrij Shevchenko de tegenstander. Gisteren speelde Oranje in Enschede tegen het niet-geplaatste Georgië zijn laatste oefenwedstrijd voor het EK. Hoewel deze zogenaamde ‘uitzwaaiwedstrijd’ niet bol stond van spektakel, werd het een vrij onbezorgde 3-0 overwinning door goals van Memphis, Weghorst en Gravenberch. Hiermee zou je kunnen stellen dat de ploeg van De Boer klaar is voor het EK. Maar hebben oefenduels eigenlijk wel effect op het resultaat van een eindtoernooi? Voor het antwoord op die vraag duiken we in de historie.
De laatste uitzwaaiwedstrijd voor gisteren dateert alweer van zeven jaar geleden. In voorbereiding op het glorieus verlopen WK 2014 in Brazilië, oefende het elftal van Louis van Gaal tegen Frankrijk, Ecuador, Ghana en Wales. Van Frankrijk werd in Parijs werkelijk kansloos met 2-0 verloren, waarna Van Gaal bedacht dat Nederland tegen sterkere tegenstanders niet sterk, maar slim moest zijn. Zijn oplossing, 5-3-2 op de counter spelen met hoge backs, leidde uiteindelijk tot de fameuze 5-1 vernedering van wereldkampioen Spanje in de eerste poulewedstrijd. In de andere drie oefenwedstrijden speelde Oranje nog 1-1 gelijk tegen Ecuador en werd er niet overtuigend gewonnen van Ghana (1-0) en Wales (2-0). Door die oefencampagne was bijna iedereen ervan overtuigd dat Oranje de terugvlucht na de poulefase alvast kon boeken. Niets was echter minder waar voor het elftal dat uiteindelijk na strafschoppen de finale misliep.
EK 2012
In 2012 was de stemming rondom Oranje opperbest. De ploeg van Bert van Marwijk had in 2010 nog de WK-finale gehaald en plaatste zich met speels gemak voor het EK in Polen & Oekraïne, onder meer een 11-0 overwinning op San Marino. Met deze vorm en het WK nog in het achterhoofd, zou Oranje het EK wel even gaan winnen. Ter voorbereiding werd er geoefend tegen Bulgarije, Slowakije en Noord-Ierland. De wedstrijd tegen de Bulgaren werd in eigen huis verrassend met 1-2 verloren. Van Slowakije werd vervolgens wel met 2-0 gewonnen en in de uitzwaaiwedstrijd werd Noord-Ierland met 6-0 opzij gezet. Al met al een goede voorbereiding voor het EK. Er was dan ook geen aanleiding om te verwachten dat Oranje anderhalve week later met nul punten uit drie poulewedstrijden weer de koffers moest pakken.
WK 2010
De aanloop naar het WK 2010 verliep vrijwel vlekkeloos. Oranje won zijn oefenwedstrijden tegen de Verenigde Staten en Mexico met 2-1 en stuurde Ghana, de latere verrassing van het WK, met 4-1 naar huis. Vervolgens speelde Oranje de uitzwaaiwedstrijd tegen Hongarije, waarin overtuigend met 6-1 werd gewonnen. Enige smet op deze wedstrijd was dat sterspeler Arjen Robben geblesseerd uitviel. Maar al met al kende Oranje in 2010 dus een uitstekende voorbereiding op een zeer succesvol WK in Zuid-Afrika.
Alle uitzwaaiwedstrijden van Oranje vanaf 1988
WK 2014 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 2 – 0 Wales > Resultaat WK: Halve finale
EK 2012 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 6 – 0 Noord-Ierland > Resultaat EK: Poulefase (0 punten)
WK 2010 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 6 – 1 Hongarije > Resultaat WK: Finale (verloren)
EK 2008 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 2 – 0 Wales > Resultaat EK: 1/8 finale
WK 2006 > gelijkspel uitzwaaiwedstrijd: Nederland 1 – 1 Australië > Resultaat WK: 1/8 finale
EK 2004 > verlies uitzwaaiwedstrijd: Nederland 0 – 1 Ierland > Resultaat EK: Halve finale
EK 2000 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 3 – 1 Polen > Resultaat EK: Halve finale
WK 1998 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 4 – 1 Nigeria > Resultaat WK: vierde plek.
EK 1996 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 3 – 1 Ierland > Resultaat EK: Kwartfinale
WK 1994 > winst uitzwaaiwedstrijd: Nederland 7 – 1 Hongarije > Resultaat WK: Kwartfinale
EK 1992 > gelijkspel uitzwaaiwedstrijd: Frankrijk 1 -1 Nederland > Resultaat EK: Halve finale
WK 1990 > winst uitzwaaiwedstrijd: Joegoslavië 0 – 2 Nederland > Resultaat WK: 1/8 finale
EK 1988 > verlies uitzwaaiwedstrijd: Nederland 1 – 2 Bulgarije > Resultaat EK: KAMPIOEN!
Conclusie: uitzwaaiwedstrijden garanderen niets
Een blik op de geschiedenis wijst uit: uitzwaaiwedstrijden zeggen weinig over de uiteindelijke prestatie. De overtuigende 6-0 overwinning vlak voor het dramatisch verlopen EK in 2012 is hiervan een goed voorbeeld. Omgekeerd werd de uitzwaaiwedstrijd voor het EK van 1988 met 1-2 van Bulgarije verloren. And the rest is history.
Morgen blikken we vooruit op de potentiële topscorers dit EK.