De coronapandemie heeft een enorme impact op (samen)werken en dus is het onwaarschijnlijk dat we ooit nog teruggaan naar het oude normaal. Maar 2021 is niet alleen gedomineerd door die onomkeerbare transformatie. Organisatie en processen, wet- en regelgeving en vertrouwen in zakelijke relaties zijn belangrijke onderwerpen geworden. Die zien we ook in 2022 terugkomen.
Kantoor als ontmoetingsplek
Tijdens de lockdown is overigens ook gebleken dat veel mensen thuis productiever zijn. Maar er is een keerzijde. Ze missen de afwisseling, gezelligheid, teamgeest en verbinding die zo intrinsiek horen bij een kantoor. Dus zullen steeds meer organisaties kiezen voor een hybride model. Hybride werken was misschien wel het IT-modewoord van 2021. En wil je talent behouden én nieuw talent aantrekken in een krappe arbeidsmarkt, dan kun je hier niet omheen.
Training en scholing van medewerkers zijn hierin overigens essentieel. Ervaren (oude) old school-medewerkers moeten leren meegaan met hybride werken, maar omgekeerd moeten jonge mensen worden gecoacht bij het samenwerken in groepen. Op afstand en hybride werken is namelijk een blijvertje. Door de coronapandemie is de inrichting van kantoren letterlijk en figuurlijk veranderd. Analisten en onderzoekers verwachten dat het begrip kantoor (als fysieke locatie) steeds fungeert als een ontmoetingsplek waar medewerkers, klanten, leveranciers en relaties samenkomen voor contact en overleg of om te brainstormen in teams, met een kleine t.
Mobiliteit
Ook mobiliteit is cruciaal in het hybride werken. Hiervoor is inmiddels volop mobiele technologie. Maar op het terrein van mobiele (5G-)netwerken is het in 2021 eigenlijk relatief stil geweest. Was er in de voorgaande jaren nog héél veel ophef in de gunning van de mobiele (basis)infrastructuur, al dan niet aan het Chinese Huawei. In 2021 was het relatief stil over dit onderwerp. Wel heeft Huawei tegen het FD gezegd dat het ‘daadwerkelijk wordt geweerd’ uit het core netwerk van KPN. En T-Mobile zou ook veel last hebben van dat Huawei niet mag meedoen. Hoe dan ook profiteert Ericsson ervan. Verder heeft de ACM afgelopen voorjaar laten weten dat het onderzoek doet naar ongewenste toegang door Huawei tot voorzieningen bij KPN en de rol van (medewerkers van) leveranciers daarbij.
Maar goed, alle operators hebben 5G inmiddels goed en wel uitgerold. Uit cijfers blijkt overigens dat de verkoop van 5G-toestellen en het gebruik van 5G-netwerken achterblijven. Waar dat aan ligt? Stagnerende leveringen (van componenten) uit China, onvoldoende noodzaak door de goede kwaliteit van 4G, de coronacrisis (kunnen we overal de schuld van geven) of een andere reden? Wie zal het zeggen.
Smartphones
Ondertussen gaan de verkopen van smartphones natuurlijk gewoon door, zij het met verkooppieken en -dalen in de kwartalen. De grootste smartphonemerken ter wereld zijn nog altijd Samsung en Apple waarbij vooral laatstgenoemde volgens de cijfers lekker gaat. De iPhone was vorig jaar de best verkopende wereldwijd en Apple bracht liefst vier modellen op de markt. De top 5 leveranciers van 2021 wordt gecompleteerd door relatieve nieuwkomers Xiaomi, OPPO en Vivo uit China. Vivo lijkt een heel snelle groeier dus houd die in de gaten.
Op het gebied van innovaties leek de vouwbare smartphone afgelopen jaar een soort ‘doorbraak’ te maken. Samsung zegt er vijf keer zoveel te hebben verkocht in 2021, maar eerlijk is eerlijk: 5x weinig blijft natuurlijk weinig. In dit segment komen dit jaar ongetwijfeld meer toestellen op de markt, maar vooralsnog zijn ze schaars en duur.
Goed mobiel nieuws was in 2021 ook dat de EU-landen in december overeenstemming hebben bereikt en dat (data)roaming binnen de EU tot zeker 2032 gratis blijft. Europese burgers kunnen dus zeker tien jaar in andere EU-landen zonder extra kosten bellen, berichtjes sturen en mobiele data gebruiken. Het huidige akkoord uit 2017 over roaming zou op 1 juli 2022 aflopen. Dit geldt niet meer voor het Verenigd Koninkrijk waar operators sinds de Brexit wel roamingtarieven mogen rekenen.
Regelgeving
In juli is de nieuwe Telecomwet aangenomen en daarmee is allerlei nieuwe wetgeving van kracht geworden. ITchannelPRO besteedt normaliter weinig aandacht aan dit onderwerp maar de ontwikkelingen op dit vlak zijn in het afgelopen en het komende jaar wel belangrijk. De nieuwe regels die nu van kracht zijn of worden, komen voort uit de Europese Richtlijn EECC. Die is weliswaar al in 2018 aangenomen maar sijpelt nu door als harde wetgeving in de lidstaten. Significant was in dit verband dat het begrip ‘elektronische communicatiedienst’ in deze wetgeving is verbreed. Nu vallen ook diensten die (alleen) via het internet worden aangeboden, zoals Whatsapp en Skype, onder de Telecomwet.
De telecomsector is dus gewaarschuwd. Een voorbeeld is dat consumenten en zakelijke klanten nu altijd een samenvatting van hun contract moeten krijgen en dat telecomaanbieders hun klanten actief persoonlijk moeten adviseren over de voordeligste tarieven.
Nieuwe wetgeving die op 1 februari 2022 van kracht wordt, is het recht op nummerbehoud voor abonnees. Dus ook zonder of vóór een beëindiging van de overeenkomst. In de huidige situatie zijn de regels vóór, na of zonder beëindiging van de overeenkomst geregeld op basis van zelfregulering door de branche en op basis van coulance van aanbieders. Op 1 februari krijgen die regels dus een wettelijke status.
Maar ook je sales- en marketingmensen moeten sinds 2021 gaan opletten, want de regels voor het bellen naar onbekenden (cold calling) zijn uitgebreid. Dus mogen bedrijven alleen nog bellen en mailen naar consumenten die daarmee vooraf hebben ingestemd, of al klant zijn of dat in de afgelopen drie jaar zijn geweest. De ACM controleert de naleving, dus moeten telecomaanbieders op de hoogte zijn. Veel operators hebben hun partners al geïnformeerd over te nemen acties of zijn dat momenteel aan het doen.
Vertrouwen
Ondanks de brede acceptatie van het hybride werken, staan de telecomsector en het bedrijfsleven de komende jaren voor wat uitdagingen. Immers, kun je vertrouwen, innovatie en dienstverlening garanderen als je elkaar niet of slechts incidenteel live ziet en spreekt? En hoe geef je klanten het vertrouwen dat je bereikbaar voor ze bent? Komende jaren zullen werkvormen ontstaan met tools die samenwerking optimaliseren. Organisaties zullen nu echt moeten gaan nadenken hoe ze dit hybride proces op een goede, betrouwbare en veilige manier organiseren, beveiligen en controleren. Juist op dit vlak liggen er enorme kansen voor telecomaanbieders en hun kanaalpartners.
(Dit artikel van René Frederick verscheen eerder in ITchannelPRO magazine nummer 5)